Aantal liggers halveren

Het aantal liggers is een viaduct bijna halveren. Waar een standaard kokerligger zo’n 1,50 m breed, daar is de PIQ-ligger van Spanbeton 2,79 m breed, dankzij de twee flenzen aan weerszijden. Gevolg is dat in een brugdek minder liggers nodig zijn en het brugdek ook sneller is gemonteerd. Wel moeten de brede voegen worden volgestort, maar de voordelen van kostenefficiency en snelheid (in productietijd en montagetijd) blijven aanwezig.

 

Relevante artikelen

PIQ liggers in standaard viaduct N201

Aantal liggers halveren

Het aantal liggers is een viaduct bijna halveren. Waar een standaard kokerligger zo’n 1,50 m breed, daar is de PIQ-ligger van Spanbeton 2,79 m breed, dankzij de twee flenzen aan weerszijden. Gevolg is dat in een brugdek minder liggers nodig zijn en het brugdek ook sneller is gemonteerd. Wel moeten de brede voegen worden volgestort, maar de voordelen van kostenefficiency en snelheid (in productietijd en montagetijd) blijven aanwezig.

 

Extra breedte zorgt voor halvering van het aantal liggers

Mooi praktijkvoorbeeld van de toepassing van de PIQ-ligger, die in lengtes van 25 tot 45 m optimaal renderen, is het viaduct in de nieuwe rondweg N201 annex omlegging Schiphol-Rijk. De provincie Noord-Holland bereikt hiermee een snellere doorstroming van het verkeer rond Schiphol. De betrokken aannemerscombinatie is Van Gelder-Züblin AG. Eén van de aan te leggen projecten was feitelijk een standaard viaduct, uitgedacht in 11 overspanningen met velden van 14 kokerliggers. De tijdsdruk op het project was echter groot. En sowieso is er de trend naar schaalvergroting om met zo weinig mogelijk elementen bruggen en viaducten te bouwen, zowel via extra lange liggers met grote overspanningen als door bredere liggers. Dit laatste is precies wat Spanbeton met de PIQ-ligger heeft geïntroduceerd: met één ligger zoveel mogelijk vierkante meters brugdek aanbieden. De liggers werden voor het eerst gekozen bij de Westrandweg, maar zijn en worden inmiddels in meerdere projecten toegepast,  juist omdat de korte montageperiode en doorlooptijd interessant zijn in een constructie met een kleiner aantal liggers.


 

Economisch optimum

In het geval van de N201 kon in plaats van de beoogde 14 kokerliggers worden volstaan met 8 PIQ-liggers per veld. Zes daarvan zijn uniform, de twee randliggers hebben een kleine aanpassing in de vorm van een speciale rand, omdat op die manier de leidingen en leuning op een doelmatige manier konden worden opgenomen. De hoogte van de ligger bedraagt bij dit project 1200 mm. Ter vergelijk: bij de Westrandweg zijn ze 1450 mm hoog. De lengte varieert van 25 tot 35 meter. De liggers rusten op een onderbouw van in het werk gestorte kolommen en pijlerbalken. Ze rusten voor een stabiele oplegging op twee rubbers onder elk balkeinde, dat overigens massief is uitgevoerd. Wanneer de prefab liggers zijn gemonteerd en de langsvoegen zijn gestort en verhard, worden ze in de dwarsrichting nagespannen met behulp van een spankar met een afstand van 1,5 m h.o.h. De voegen zijn circa 1 m breed. Normaliter zou bij een kokerligger een voeg van 30 cm aan de orde zijn, deze is dus aanzienlijk breder. Maar omdat het een georganiseerd systeem betreft, vergt dit in het werkproces nauwelijks extra tijdsbeslag. Bovendien kan worden volstaan met een gangbare betonmortel. Zo combineer je het hoogwaardige prefab beton van de ligger - beperkt in materiaalgebruik - met een traditionele mortel. Op deze manier bereikt men ook qua inzet van materiaal een economisch optimum.


 

Buigslappe voeg

De overgangsvoegen tussen de velden zijn uitgevoerd als buigslappe voeg. Juist op dit overgangspunt zorgt het (zware) verkeer doorgaans voor belastingpieken, waarbij de wegbeheerder het onderhoud wil minimaliseren. Dit is bij dit project opgelost door extra draagvermogen te creëren ter hoogte van de overgangsconstructie in de vorm van een buigslappe voeg. Daarbij liggen speciale gewapende betonplaatjes van 130 mm dikte tussen twee vloervelden. Die mogen op een bepaalde manier spanningen opnemen en scheuren, zonder kapot te gaan. Ze werden vroeger ook wel kraakvoegen genoemd.  Ze zijn ter bescherming aan de bovenkant afgeplakt en het asfalt wordt er overheen gedraaid; de automobilist merkt er niets van op het viaduct.  


 

Conform eisen en wensen opdrachtgever

De breedte van de PIQ-ligger met aan weerszijden flenzen is conform de wensen en eisen van het project aan te passen. Ook kunnen gebogen liggers worden geproduceerd. De randbalk kan in vele verschijningsvormen worden ontworpen. Volgens producent Spanbeton biedt dit type ligger – net als vele andere standaard en speciaal ontwikkelde typen prefab betonliggers - een simpele, slimme, snelle en goedkope oplossing voor het realiseren van veel bruggen en viaducten.