Groter, zwaarder, langer

De vraag naar grotere, zwaardere, langere prefab betonelementen voor bruggen en viaducten neemt toe. Haitsma Beton ondervindt dit bijna dagelijks. Is het niet een lengte van 68 m voor prefab liggers om een kanaal in Groningen in één keer te overspannen, dan zijn het wel zware prefab pijlerelementen of samengestelde liggers van 240 ton. Deze laatste worden ingezet voor de verbreding van de A15.

 

Relevante artikelen

Kolossale prefab liggers voor verbreding A15

Groter, zwaarder, langer

De vraag naar grotere, zwaardere, langere prefab betonelementen voor bruggen en viaducten neemt toe. Haitsma Beton ondervindt dit bijna dagelijks. Is het niet een lengte van 68 m voor prefab liggers om een kanaal in Groningen in één keer te overspannen, dan zijn het wel zware prefab pijlerelementen of samengestelde liggers van 240 ton. Deze laatste worden ingezet voor de verbreding van de A15.

 

Grenzen prefab beton nog niet bereikt, wel limitering door transport

Productietechnisch kan men bij Haitsma Beton met een grote spanbaan en een flink spanvermogen nog veel langere en zwaardere elementen maken dan nu al het geval is, maar de grenzen liggen in het transport. Over de weg zijn de grenzen grotendeels bereikt, transport over het water biedt nog ruimte om bijzondere prefab elementen toe te passen. Niet omdat het nu per se groter, langer en zwaarder moet, maar omdat de projectsituatie daarom vraagt. Zo hebben veel vragen te maken met eisen ten aanzien van de vaarbreedte zonder aanvaarrisico en daarom worden vaarwegen breder en dus ook overspanningen groter. Ook snelwegen worden alsmaar breder, zodat de vraag naar extra lange overspanningen toeneemt. Vandaar de vraag naar extra lange prefab betonliggers tot zo’n 70 m lengte.

Pergolaconstructie 

Bij de verbreding van de rijksweg A15 was het eveneens de projectsituatie die om zware samengestelde prefab liggers vroeg. Omdat een viaduct voor de ingang van de Botlektunnel schuin over de verbrede weg komt te liggen, is hiervoor een pergolaconstructie nodig waarbij de onderslagbalken voor het viaduct vanwege die schuine ligging over de weg tot wel 48 m lang zijn. Daarbij is gekozen voor samengestelde prefab betonliggers die in totaal bijna 500 ton wegen. Deze liggers overspannen de brede A15 en dragen de dekconstructie. Voordeel van de locatie is dat deze pal bij de Nieuwe Maas ligt, zodat de liggeronderdelen per schip worden aangevoerd en vanuit de aanmeerplaats naar hun plek kunnen worden gereden om te worden gemonteerd c.q. samengesteld. Het omvangrijke project, met onder andere de aanleg van extra rijbanen, verlengen van bestaande viaducten, realiseren van nieuwe aansluitingen en viaducten en als hoogtepunt de bouw van een nieuwe Botlekbrug (de grootste hefbrug van Europa), ligt in handen van de bouwcombinatie A-Lanes A15, een samenwerking tussen Ballast Nedam, John Laing, Strabag en Strukton. Opdrachtgever is Rijkswaterstaat, die in een DBFM contract ook voor het onderhoud voor 25 jaar de aan rijksweg, viaducten en technische systemen in de markt heeft gezet.

 

Samengestelde ligger

Op vele manieren wordt bij dit veelzijdige project prefab beton toegepast. De omvangrijke prefab liggers voor de pijlerbalk springen in het oog door hun omvang. Ze krijgen een plek bij de westelijke en oostelijke inrit van de Botlektunnel. De westelijke inrit is één van de nieuwe viaducten die helpt om de verschillende verkeersstromen te scheiden, zodat de doorstroming op de A15 niet in gevaar komt. In dit specifieke geval de doorstroming ter hoogte van het drukke Hartelkruis bij Spijkenisse. De samengestelde liggers zijn opgebouwd uit twee delen, die zijn samengesteld tot een kokerbalk. Als onderdelen zijn de prefab elementen goed hijsbaar. Ze worden gemonteerd en ter plekke nagespannen in dwarsrichting waarbij de onderlinge verbinding wordt gewaarborgd. Op die manier ontstaan 2,6 meter brede liggers die variëren van 40 tot 48 meter lengte. Over de pergolaconstructie komt een wegdek te liggen van twee rijbanen breed.

Hulp van fabrikant 

Het Oostenrijkse VCE heeft de engineering in handen, maar om zulke bijzondere prefab constructies te dimensioneren is de hulp van Haitsma Beton als fabrikant ingeschakeld. In breder verband is CPM (Combinatie Prefab Mava) verantwoordelijk, waarin Haitsma Beton, Strukton Prefab Beton en Ed. Züblin AG de participanten zijn. Vooral bij D&C en soortgelijke projecten zijn prefab fabrikanten in staat om de toegevoegde waarde van prefab beton in projecten tot uitdrukking te laten komen. Zo wordt door opdrachtgevers in toenemende mate geëist dat projecten binnen een bepaalde en veelal korte tijdspanne worden afgerond, met minimale hinder voor het verkeer en omwonenden. Dit alles pleit voor prefabricage, zodat de montagetijd op het werk zo kort mogelijk is. Daarom is ook bij dit project gekozen voor prefabricage van de samengestelde liggers. Het was immers niet mogelijk om boven de drukke A15 met al het verkeer naar en van de Rotterdamse haven een constructie in het werk te storten, met al het benodigde steiger- en bekistingwerk boven de snelweg.

 

Prefab pijlers

Hetzelfde verhaal geldt voor de prefabricage van veel pijlerconstructies bij het Vaanplein, waar ten eerste weinig ruimte was en ten tweede ook hier de maximale snelheid en minimale verkeershinder voor de inzet van prefab beton pleitte. De zware pijlers zijn opgebouwd uit prefab elementen, onderling gekoppeld met valstaven, met daarboven een zeer omvangrijke pijlertafel. Prefabricage van deze pijlers vroeg om het verleggen van grenzen in prefab beton. Productietechnisch geen probleem en uitvoeringstechnisch met transport, hijscapaciteit en montage eveneens geen probleem. De grenzen van prefab beton zijn nog niet bereikt, zo blijkt bij dit project A15.