Van oudsher is getracht een verband te leggen tussen het statisch draagvermogen enerzijds en de heiweerstand bij gebruik van een bepaald heiblok anderzijds. Het grote aantal bestaande heiformules toont aan dat deze onbruikbaar zijn voor het bepalen van het paaldraagvermogen. De afwezigheid van deze relatie wordt in hoofdzaak veroorzaakt door waterspanningsontwikkelingen:
Bij relatief los gepakt zand zal bij verdichting ten gevolge van het heien een wateroverspanning ontstaan die gelijktijdig de korrelspanning en daarmee de schuifsterkte reduceert. Dit leidt tot een lage heiweerstand. In de statische toestand treden deze waterspanningen niet op en voldoet het draagvermogen aan de verwachtingen. Het fenomeen kan getraceerd worden door het heiwerk enige tijd te onderbreken en de weerstand tijdens de eerste heislagen te observeren.
