Bruggen en viaducten

Handboek > Relevante artikelen > Duurzame oeververbindingen met nostalgische uitstraling

Verouderde bruggen 

Harderwijk besloot in 2011 om 3 verouderde houten bruggen over de Friesegracht te vervangen. De Gelderse gemeente koos voor nieuwe oeververbindingen met een nostalgische uitstraling, passend bij het Hortuspark en de omliggende 19e-eeuwse bebouwing. De 12 meter overspannende constructies hebben een ontwerplevensduur van wel 100 jaar; veel langer dan de voormalige bruggen. Romein Beton engineerde, produceerde en monteerde de prefab brugliggers van het type Giro, waarop in het werk metselwerk randen en sierlijke leuningen kwamen. Na het gereedkomen van de onderbouw zijn de bruggen in het voorjaar van 2012 geplaatst en zijdelings nagespannen. Na het aanbrengen van het metselwerk, het leuningwerk en de bestrating namen de Harderwijkers de kunstwerken vorige zomer in gebruik. 

 

Relevante artikelen

Duurzame oeververbindingen met nostalgische uitstraling

Verouderde bruggen 

Harderwijk besloot in 2011 om 3 verouderde houten bruggen over de Friesegracht te vervangen. De Gelderse gemeente koos voor nieuwe oeververbindingen met een nostalgische uitstraling, passend bij het Hortuspark en de omliggende 19e-eeuwse bebouwing. De 12 meter overspannende constructies hebben een ontwerplevensduur van wel 100 jaar; veel langer dan de voormalige bruggen. Romein Beton engineerde, produceerde en monteerde de prefab brugliggers van het type Giro, waarop in het werk metselwerk randen en sierlijke leuningen kwamen. Na het gereedkomen van de onderbouw zijn de bruggen in het voorjaar van 2012 geplaatst en zijdelings nagespannen. Na het aanbrengen van het metselwerk, het leuningwerk en de bestrating namen de Harderwijkers de kunstwerken vorige zomer in gebruik. 

 

Prefab beton brugliggers passen precies door contactliggersysteem

De Vitringasingel is een schakel tussen het Hortuspark en de Friesegracht aan de rand van de binnenstad van Harderwijk. De Gelderse gemeente besloot om dit park inclusief 3 oeververbindingen te vernieuwen, in lijn met de nabijgelegen vroeg 19e-eeuwse bebouwing. Geïnspireerd op de bruggenbouw in de binnenstad van 's-Hertogenbosch koos de gemeente Harderwijk voor 3 bruggen met een nostalgische uitstraling. Het werden licht getoogde overspanningsconstructies met metselwerk randen en sierlijke leuningen, die refereren naar de omgeving. De gemeente Harderwijk nam vervolgens contact op met Romein Beton om de haalbaarheid van het ontwerp te onderzoeken. Zogeheten Giro brugelementen boden uitkomst voor realisatie van de 12 meter grote overspanningen over de Friesegracht. Met deze prefab betonnen elementen kon de fabrikant de gewenste togen maken en voldoende weerstand bieden tegen belastingen van verkeer, eigen gewicht, metselwerk en leuningen. 


 

Contactliggersysteem

De 3 constructies lijken veel op elkaar qua detaillering en contour. De fiets- en voetgangersbruggen over de Friesegracht in Harderwijk overspannen bovendien elk ongeveer 12 meter. De verschillen zitten in de opleghoogte van de liggers, de dikte en breedte van de brugdekken en de contour en de lengte van de aan- en afloopvlakken. Het brugdek van de Elleboogsteegbrug en de Knijptangbrug is 750 millimeter smaller en 100 millimeter dunner dan de Frisialaanbrug. Laatstgenoemde oeververbinding herbergt 5 in plaats van 4 tussenliggers en heeft bovendien langere aan- en afloopvlakken die zich verbreden bij de oevers. Ook heeft deze relatief grote Frisialaanbrug als enige gelijke oplegvlakken waarop de liggers rusten. 
De in totaal 6 randliggers en 7 tussenliggers van de 3 bruggen zijn geprefabriceerd volgens het unieke contactliggersysteem. Bij deze door Romein Beton bedachte productiewijze worden de rand- en middenliggers per brug gelijktijdig gemaakt in één mal. In deze bekisting zitten dunne vlakke staalplaten. Na het ontkisten en verharden van het beton passen de liggers precies tegen elkaar.

 

Vormvaste nostalgie

Romein Beton fungeerde tijdens de bouw als aannemer. Het bedrijf uit Dodewaard prefabriceerde en monteerde de stootplaten en de brugliggers en besteedde de bouw van de palenfundering met kespen uit, evenals de levering van het stalen leuningwerk. Het metselwerk en het bestraten van het brugdek is door de gemeente Harderwijk zelf uitgevoerd.
Na het verwijderen van de beschoeiing ving halverwege maart 2012 de bouw van de brugconstructie aan. Vanwege de nabijheid van woningen werden voor de onderbouw geluidsarme schroefpalen toegepast. Romein Beton transporteerde, na het gereedkomen van de onderbouw, de prefab betonnen liggers en overige prefab elementen met vrachtwagens naar de Vitringasingel. Hier zijn de liggers met behulp van een mobiele kraan gemonteerd. Elke rand- en middenligger rust aan weerszijden op een kesp en is daaraan verankerd met een dook. De zijdelingse naspanning van de kunstwerken gebeurde met hydraulische vijzels. Door deze naspanning in combinatie met verlijming tussen de liggers ontstonden vormvaste brugdekken. 


Na het gereedkomen van het metselwerk monteerde Romein Beton de door Vconsyst gefabriceerde themisch verzinkte en zwart gepoedercoate leuningen (RAL 9005). Deze leuningen refereren naar gietstaal vormgeving uit de negentiende eeuw, maar zijn in werkelijkheid aaneen gelast van losse elementen als buizen, staven en bollen. Medio juni 2012 zijn de bruggen opgeleverd.

Projectgegevens 

Locatie: Friesegracht, Harderwijk
Opdrachtgever: gemeente Harderwijk 
Aannemer: Romein Beton B.V.
Pro prefab: slank construeren van een getoogde brug 
Bouw bruggen: maart – juni 2012
Uitdaging: nostalgische uitstraling creëren met moderne technieken